MENU
Aleja kpt.J.Czajkowskiego (Cmentarz Żołnierzy Radzieckich,widok ogólny)

Dodał: hs° - Data: 2005-03-09 10:28:40 - Odsłon: 3907
02 kwietnia 2000


Cmentarz założon w dniu 10 maja 1945r. Zostali tam pochowani zmarli żołnierze w pobliskim szpitalu wojskowym z odniesionych ran na polach bitew na Dolnym Śląsku, a przede wszyskim w okolicach Wrocławia, żołnierze Armii Czerwonej. Zostali tam również pochowani byli rosyjscy jeńcy wojenni z wałbrzyskich obozów pracy. Ponadto leżą tam również zmarli w okolicach Kłodzka, Polanicy, Dzierżoniowa, Jordanowa, Dziećmorowic, Jezierzyc Wielkich, Porzarzyc, Rogóżki, Sokołowska (przenosiny zwłok w 1952 r.). Ostatnie prochy były ekshumowane i przeniesione na cmentarz wałbrzyski z początkiem lat 50 ubiegłego wieku. W sumie w pierwszym okresie tworzenia cmentarza zostało pochowanych 338 osób, w tym 228 żołnierzy i 32 jeńców wojennych. Prochy ich zostały złożone do 210 mogił indywidualnych i 19 zbiorowych. Po przeprowadzonych ekshumacjach, o których mowa wyżej, wiadomo że na cmentarzu znajdują się prochy 534 osób w tym 424 żołnierzy, 78 jeńców wojennych oraz 52 osób cywilnych. Obecnie jest 237 mogił w tym 224 indywidualnych oraz 13 zbiorowych.

Wśród pochowanych do chwili obecnej nie udało się ustalić tożsamości 310 żołnierzy i jeńców. W mogiłach zbiorowych pochowanych jest po około 23 nieznanych osób. Przez cały okres istnienia cmentarza do księgi pochowanych były dopisywane nazwiska żołnierzy, lecz ich prochy nigdy nie zostały złożone w mogiłach. Ostatni taki zapis pochodzi z lipca 2005r.

W dokumentacji założenia i utrzymania cmentarza brak dokumentów, na podstawie których można byłoby ustalić, które osoby zmarły w pobliskim szpitalu, a które przeniesiono z tymczasowych mogił w Kłodzku. Dzierżoniowie lub Sokołowsku. Nie ma również możliwości ustalenia wszystkich nazwisk zmarłych jeńców.

Do 1948 roku cmentarz był administrowany wyłącznie przez władze sowieckie. Do lat 90 cmentarz był w miarę dobrze utrzymany. Po pierwszych dewastacjach, jakie miały miejsce w 1992 r., teren cmentarz popał w ruinę. Złomiarze zniszczyli ogrodzenie, bramę wjazdową, powyrywali wszelkie metalowe elementy. Wandale natomiast poniszczyli nagrobki. Zostały skradzione płyty nagrobne - można z pewnością stwierdzić, ze płyty te zostały przerobione na inne nagrobki. Losem cmentarza nikt się nie interesował pomimo obowiązku prawnego z ustawy o cmentarzach i mogiłach wojennych. W 2012 roku zniszczony cmentarz zobaczył składający w Polsce oficjalną wizytę Aleksander Aleksiejew, ambasador Federacji Rosyjskiej w Polsce. Strona rosyjska przekazała na remont za pośrednictwem wojewody ok. 1,3 mln zł, gmina Wałbrzych wyremontowała nawierzchnię alei prowadzącej do nekropoli. Prace trwały od maja do października 2013 roku, a otwarcie odnowionego cmentarza odbyło się 27 listopada. W uroczystości otwarcia uczestniczyli ambasador oraz konsul generalny Federacji Rosyjskiej w Polsce, a także przedstawiciele wałbrzyskiego oddziału Stowarzyszenia Współpracy Polska – Wschód. Po remoncie bramy wejściowej nie ma już sierpa i młota, pozostały gwiazdy. Gwiazda i napis wróciły na odnowioną rzeźbę żołnierza strzegącą cmentarną aleję. Rzeźbę w betonie wykonał w 1976 roku Ryszard Waldemar Zamorski. Rzeźbę zlikwidowano w 2022 roku po wybuchu wojny rosyjsko-ukraińskiej.

O wałbrzyskim cmentarzu należały pamiętać z tej racji, że od października 1939r . do 9 maja 1945 r. funkcjonowało w mieście wiele obozów w których przetrzymywano jeńców wojennych wszystkich narodów biorących udział w wojnie, którzy byli zmuszani do ciężkiej niewolniczej pracy nie tylko w wałbrzyskich kopalniach ale w całym przemyśle pracującym na potrzeby wojny. Wielu z nich zmarło, wielu zostało zamordowanych przez nadzorców obozowych. Ich szczątki rozrzucone są w prawie każdej dzielnicy Wałbrzycha w mogiłach zbiorowych. Tym ludziom również należy się pamięć.

Autor opisu: Krzysztof Kobusiński (uzup. moose)

Dodał: Arek354

  • /foto/4842/4842186m.jpg
    1988
  • /foto/145/145392m.jpg
    2006
  • /foto/143/143864m.jpg
    2007
  • /foto/141/141956m.jpg
    2007
  • /foto/141/141957m.jpg
    2007
  • /foto/141/141958m.jpg
    2007
  • /foto/141/141963m.jpg
    2007
  • /foto/141/141965m.jpg
    2007
  • /foto/141/141970m.jpg
    2007
  • /foto/4109/4109638m.jpg
    2009
  • /foto/5159/5159545m.jpg
    2009
  • /foto/5159/5159546m.jpg
    2009
  • /foto/5159/5159547m.jpg
    2009
  • /foto/4600/4600205m.jpg
    2011
  • /foto/3582/3582580m.jpg
    2012
  • /foto/3582/3582738m.jpg
    2012
  • /foto/4226/4226757m.jpg
    2013
  • /foto/4226/4226811m.jpg
    2013
  • /foto/4226/4226835m.jpg
    2013
  • /foto/4323/4323853m.jpg
    2013
  • /foto/4323/4323874m.jpg
    2013
  • /foto/5159/5159548m.jpg
    2013
  • /foto/5159/5159549m.jpg
    2013
  • /foto/5159/5159550m.jpg
    2013
  • /foto/5159/5159551m.jpg
    2013
  • /foto/5159/5159552m.jpg
    2013
  • /foto/5076/5076881m.jpg
    2014
  • /foto/6990/6990901m.jpg
    2017
  • /foto/7004/7004001m.jpg
    2017
  • /foto/7004/7004009m.jpg
    2017
  • /foto/7006/7006018m.jpg
    2017
  • /foto/7063/7063073m.jpg
    2017
  • /foto/7063/7063076m.jpg
    2017
  • /foto/9674/9674482m.jpg
    2022
  • /foto/9674/9674488m.jpg
    2022
  • /foto/9685/9685527m.jpg
    2022
  • /foto/9685/9685528m.jpg
    2022
  • /foto/9817/9817395m.jpg
    2022
  • /foto/9817/9817396m.jpg
    2022

hs°

Poprzednie: Taras środkowy Strona Główna Następne: Grób generała Józefa Benedykta Łączyńskiego


rak | 2005-06-18 10:50:08
Niech spoczywają w spokoju.
maska | 2007-03-14 23:10:33
starzy mieszkańcy Glinika twierdzą, że na tym cmentarzu pochowani są radzieccy wenerycy(żołnierze), ktorzy chorowali w pobliskim szpitalu inna legenda głosi, że to ofiary alkoholizmu, niemcy kiedy wysiedlali sie z tego miejsca zatruli spirytus w pobliskim szpitalu.....
Arek354 | 2007-03-15 18:49:17
Żeby zejść w wyniku wypicia zatrutego spirytusu nie trzeba być zaraz alkoholikiem. Nie bronię tu radzieckich sołdatów, bo znana jest opinia o tym narodzie, ale nie lubię uogólnień.